In de openingsscene van Captain Fantastic wordt een hert koelbloedig gedood door een met modder besmeurde jongen. Dit rauwe begin lijkt een grimmig, donker verhaal aan te kondigen. Maar al snel komen de Hollywood-wetten om de hoek kijken en ontaardt de film in een moralistisch cliché.
Midden in de bossen van de Verenigde Staten leeft Ben (gespeeld door Viggo Mortensen) met zijn zes kinderen. Afgekeerd van de bewoonde wereld hebben ze zich volledig aangepast aan de wetten van de natuur. Streng, maar liefdevol geeft Ben zijn kinderen onderwijs en zware fysieke training, om ze vroeg wijs en weerbaar te maken. Al snel blijkt waarom de moeder van het gezin er niet is : ze verblijft in een psychiatrische kliniek. Een dramatische gebeurtenis dwingt Ben om zijn idyllische commune te verlaten en met zijn kinderen de beschaafde wereld in te trekken.
Tijdens een verblijf bij zijn zuster en haar gezin houdt Ben zijn geloof in zijn eigen gelijk nog fier overeind. Hierbij worden de leefstijlen van beide gezinnen op karikaturale wijze naast elkaar gehouden. Tenenkrommend dieptepunt : Bens 8-jarige zoontje veegt de vloer aan met de twee puberzoons van zijn zuster bij het uitleggen van de Grondwet.
Maar de confrontatie met zijn schoonvader, die Ben persoonlijk aansprakelijk houdt voor het ongeluk van zijn dochter, pakt anders uit.
De twee oudste zoons brengen Bens granieten overtuigingen voor het eerst aan het wankelen. “I’m a freak !” brult de bijna-volwassen Bodevan, na een paar vernederende ervaringen in ontmoetingen met meisjes. Puber Rellian heeft zich dan al afgezet tegen zijn vader door de kant van zijn opa te kiezen.
Captain Fantastic past in de serie “excentrieke gezinnen”-films, waarvan Little Miss Sunshine het eerst te binnen schiet. Die film mikte duidelijk op de absurditeit van de karakters : iedereen was getikt, en dat leverde een heel grappige film op.
In Captain Fantastic worden de komische fragmenten echter overschaduwd door de irritaties die zich bij de kijker opstapelen. Alle kinderen zijn voorbeeldig en briljant : intellectueel, fysiek en creatief. Als ze gezamenlijk een lied aanheffen, blijkt ieder kind meester op zijn eigen instrument.
De film kent zijn ontroerende momenten : de totale ontreddering van zoon Bodevan als hij zich geen houding weet te geven tegenover meisjes, en de ontwapenende vragen van de kleine Nai, geduldig en expliciet beantwoord door Ben.
Maar als het dan tijd is voor een luchtige scene, zie je de zaken vaak al van tevoren aankomen : natuurlijk komt het gezin te laat binnen op de uitvaart, en natuurlijk zijn ze allemaal uitzinnig gekleed.
De vraag die de film stelt – kun je kinderen een gezonde en complete opvoeding geven buiten de maatschappij – wordt volledig volgens verwachting uitgewerkt en beantwoord.
Aan het brave slot van de film schept de kleine rebel Rellian zijn vader een extra portie eten op aan het ontbijt. Dan weten we als kijker : dit komt wel goed. Alle rimpels zijn gladgestreken.
Zoals dat gaat in moralistisch Hollywood.
No responses yet